اضطراب اجتماعی

از اینکه وارد جمعیتی بشوم و کاری رو انجام بدم بشدت ترس دارم . همه دارند به من نگاه میکنند و کار من رو زیر نظر دارند ، احتمالا میخواهند راجع به کار من نظر بدهند . من نمیتونم تو جمع که قرار میگیریم ، آب بخورم یا چیزی بخورم ، آخه میدونید بنظرم خیلی زشته ، همه دارند به من نگاه میکنند . من اگر یک اشتباهی بکنم ، همه تو خاطرشون میمونه و من دیگه با چه رویی میتونم که تو جمع حاضر بشم . اینها نمونه ای از شکایت هایی هستند که افرادی که مبتلا به اضطراب اجتمایی دارند را بیان میکنند . ما در اینجا قصد داریم که در مورد اضطراب اجتماعی صحبت کنیم . لطفا تا انتها با ما همراه باشید .

اضطراب اجتماعی چیست؟

اختلال اضطراب اجتماعی یکی از انواع اختلالات اضطراب است که به معنی ترس و اضطراب شدید از مورد قضاوت شدن ، دیده شدن ، کانون توجه شدن آدمها را دارد . آنها میترسند که تحقیر شوند یا شرمگین شوند بابت رفتارهایی که انجام میدهند و ممکن است این ترس آنقدر شدت داشته باشد که روی فعالیتها و عملکرد زندگی عادی فرد تاثیر بگذارند .این افراد از شروع کننده بودن در هر کاری بشدت پرهیز دارند . انجام دادن کارهای غیر متعارف در جمع برای افرادی که مبتلا به احتلال اضطراب اجتماعی هستند خیلی دشوار است . بعبارتی هر چیزی که توجه دیگران را برایشان جلب کند خیلی سخت است و همیشه فکر میکنند در تمام رقابت ها بازنده هستند .

برای مثال یک دانشجویی که مبتلا به اضطراب اجتماعی است از چند هقته قبل از شروع یک ارائه دانشجویی ، دچار دلشوره و نگرانی میشود ، نگران اینکه چطور در جمع ارائه دهد ، همه دارند به او نگاه میکنند ، اگر بخواهد صحبت کند و یادش برود ، چه اتفاقی میافتد . همه در ذهنشان باقی خواهد ماند و دیگر با چه رویی به استادو همکلاسیهای خودنگاه کند .

این افراد اعتماد به نفس پایینی دارند . همانطور که گفتیم اگر بخواهند کاری را در جمع انجام بدهند دچار اضطراب میشوند . والبته این فقط در این وضعیتها معطوف نمیشودو حتی زمانیکه در کنار دیگران هم قرار میگیرند دچار اضطراب میشوند .

بنابرین افرادی که اضطراب اجتماعی دارند از قرار گرفتن در جمع ، از انجام دادن کاری در جمع ( مثل سحنرانی ) بشدت پرهیز میکنند . مثلا با شروع کرونا و مجازی شدن کلاسهای درس و حتی دور کاری ، افرادی که اضطراب اجتماعی داشتند ، خیلی از این وضعیت احساس بهتری داشتند ، چون خیلی نیازی نداشتندکه در جمع قرار بگیرند و به تناسب آن اضطراب کمتری را تجربه میکردند .

این افراد تفکر سیاه و سفید دارند . یعنی همه چیز یا خوب است و یا بد است ( که البته این یک نوع تحریف شناختی است )

افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی همانطورکه ذکر شد خیلی اجتناب دارند ، مثلا دیر سر کار میروند ، زمانیکه در جمع قرار میگیرند – کنار همکاران ، کنار همکلاسیها و یا دوستان – خیلی تماس چشمی برقرار نمیکنند .با صدای آرام صحبت میکنند ، خجالتی و منزوی هستند و کمتر در گفتگوها مشارکت میکنند و سعی میکنند تعاملات خود را با دیگران به حداقل برسانند . مردهای که اضطراب اجتماعی دارند یا ازدواج نمیکنند و یا دیرتر ازدواج میکنند ، و بچه دار نمیشوندو زنان هم که دارای اضطراب اجتماعی هستند بیشتر خانه دار میشوند .

طبیبعتا این افراد وقتی که دچار اضطراب میشوند ، علائم اضطراببی را از خودشان نشان میدهند . علائمی مانند تعریق ، لرزش ، گر کرفتن وسرخ شدن ، تغییرات گوارشی مثل تهوع و یا حتی اختلالاتی در گفتار ممکن است برای این افراد ایجاد شود . و حتی اگر این تجربه و اضطراب زیاد باشد ممکن است که دچار حملات پنیک بشوند .

شیوع اضطراب اجتماعی

در مورد اضطراب اجتماعی باید گفت که شیوع این اختلال در طول عمر حدود ۳ تا ۱۳ درصد است و اضطراب اجتماعی در زنان بیشتر از مردان دیده میشود . و البته اوج شروع آن در دوره نوجوانی است . البته در ۵ سالگی و ۳۵ سالگی هم این اختلال شایع است .

و مورد دیگری که تصور میکنم گفتن آن مفید باشد این است که درجه ای از اضطراب اجتماعی و کم رویی در افراد و جمعیت عمومی وجود دارد . و حدود ۳/۱ افراد خودشون را در موقعیتهای اجتماعی مضطرب تر ، بنا به اقتضای شغل و موقعیت اجتماعی قرار میدهند . مثلا در زمانهایی مثل امتحان ، ازدواج ، شروع شغل بیشتر است .و البته زمانی اختلال بحساب میاید که مانع مشارکت فرد در فعالیتهای مطلوب خودش بشود و اضطراب اجتماعی زمانیکه که فرد میخواهد یک فعالیتی داشته باشد مشاهده میشود .

علائم اضطراب اجتماعی چیست؟

علائم اضطراب اجتماعی عبارتند از :

ترس و اضطراب قابل ملاحظه در یک یا چند موقعیت اجتماعی که در آن احتمال دقت نظرو تجزیه تحلیل دیگران وجود دارد .
فرد نگران این است که مورد قضاوت دیگران قرار بگیرد ( البته قضاوت منفی دیگران )
فرد میترسدکه کاری را انجام بدهد که علائم اضطرابی را از خود نشان بدهد و دیگران از آن برداشت منفی داشته باشند ، که منجر به شرمندگی او بشود .
موقعیتهای اجتماعی همیشه برای فرد اضطراب ایجاد میکند .
از موقعتیهای اجتماعی اجتناب میکنند و اگر هم تحمل کنند ترس و اضطراب شدید را تحمل مکینند .
ترس و اضطراب این افراد نامتناسب است .
ترس و اضطراب با اجتناب همراه است و تقریبا ۶ ماه طول میکشد .
این ترس و اضطراب با افت عملکرد شدید همراه است .

اضطراب اجتماعی با نشانه های فیزیکی هم همراه است که به تعدادی از آن اشاره میکنیم .

سرخ شدن و بالا رفتن ضربان قلب و تعریق و لرزش .
بوجود آمدن علائم گوارشی مثل تهوع بر اثر اضطراب
تغییر در گفتار مثل ارام صحبت کردن ، گرفتن صدا .
کاهش تمرکز .

البته اضطراب اجتماعی با اختلالات دیگر نیز علائم مشابهی دارند که باید زمانیکه تشخیص گذاری انجام میشود ، دقت کافی بخرج داده شود . اختلالاتی مثل آگورا فوبیا یا بازار هراسی ، اختلال پنیک یا وحشت زدگی ، افسردگی اساسی ، اختلالات شخصیت .

ولی نکته ای که خیلی باید به آن توجه کرد این است که در اضطراب اجتماعی فرد زمانیکه در موقعیت اجتماعی مثل اجرا و سخنرانی قرار بگیرد دچار اضطراب میشود و علائم اضطرابی را بروز میدهد .

دلایل اضطراب اجتماعی چیست؟

دلایلی که برای اضطراب اجتماعی ذکر کرده اند نشان داده است که یک قسمت از مغز بنام آمیگدال ارتباط اضطراب ارتباط دارد . فردی که اضطراب اجتماعی دارد ، ملاقات با آدمها را تهدید تلقی میکند و آمیگدال در این حالت خیلی فعال میشود و از طرفی قسمتی از پیشانی که مسئولیتش قضاوت است ، فعالیتش کم میشود .

همچنین تحقیقات نشان داده است که ارث هم موثر است . بطوری که احتمال بروز اضطراب اجتماعی در بستگان درجه یک بیشتر است.

همینطور شرایط زندگی فرد در دوره کودکی نیز میتواند موثر واقع شود .

درمان اضطراب اجتماعی

برای درمان اضطراب اجتماعی کارهایی که میشود انجام داد عبارتند از :

دارو درمانی : به دلیل اینکه اضطراب اجتماعی با علائم بدنی و فیزیولوژیک همراه است .بنابرین برای کاهش این علائم نیاز است که از دارو استفاده شود تا این علائم کاهش پیدا کند . به همین دلیل نیاز است که به روانپزشک مراجعه گردد .

روش دیگری که برای اضطراب اجتماعی سودمند است و اگر فرد پیش روانپزشک هم رفته باشد ، نیاز است که همزمان انجام شود روش رواندرمانی است . یکی از روشهای سودمند در رواندرمانی روش شناختی – رفتاری است که با تکنیکهای مختلف مثل مواجهه سازی و بازآموزی شناختی ،اضطراب اجتماعی را بهبود ببخشند . تحقیقات نشان داده است که این روش بیشترین اثر بخشی را دارد.

نتیجه گیری

اینکه ترس از موقعیتهای اجتماعی که مجبور باشندبا افراد غریبه ای که نمیشناسند روبرو شوند ، به دلیل اینکه مورد قضاوت و خجالت و شرمگین شوند را ما اصطلاحا اضطراب اجتماعی مینامیم .

اگر با مطالعه ی این مقاله متوجه علائمی در خود و اطرافیانتان شدید ، پیشنهاد میکنم که زودتر برای درمان اقدام نمایید . تیم ما با متخصصین خبره آمادگی دارد ، در این خصوص یاری رسان شما باشد.