نوجوان
نوجوانی دوره ی انتقالی از کودکی به بزرگسالی است . بعبارتی نوجوانی رسیدن به بزرگسالی است . با تغییرات فیزیولوژیکی و تغییر در میزان ترشح هورمونها ی جنسی ، این دوره تغییرات قابل مشاهده تری خواهد داشت . برای مثال به این دوره ، دوره لباس های کوتاه ، سن آیینه ، دوره ی دستیابی به هویت شخصی ، جنسی ، اجتماعی ، بینشی و حرفه ای نیز گفته میشود . در این دوران نوجوانان با چالشهایی در امور جاری زندگی شان مواجه خواهند شد از قبیل تکالیف درسی ، روابط بین فردی ، روابط هیجانی ، کند وکاو در مورد استعدادها و علائق و هویت روبرو خواهند شد که البته شدت و ضعف آن در همه بطور یکسان نخواهد بود . روانشناسان معتقندند که شروع سن نوجوانی با بلوغ و پایان آن با عهده دار شدن مسئولیت های بزرگسالی است . بعبارتی نوجوانی با زیست شناسی آغاز و با فرهنگ پذیری پایان می یابد .
تغییرات دوران نوجوانی:
بلوغ جسمی و جنسی : در این دوره تغییرات جسمی در نوجوان اتفاق می افتد . این تغیرات هم در رشد بدنی اتفاق می افتد که وزن و قد و صفات ثانویه جنسی در نوجوان بصورت واضح تغییر پیدا میکند که والدین کاملا این تغییرات را مشاهده میکنند .
بلوغ شناختی : با توجه به کارکردهای مغز و رشد آن تغییراتی شناخت نوجوان اتفاق می افتد . رشد زبان ، افزایش قدرت حافظه ، افزایش مهارت های نوجوان رشد شناختی و آگاهی نوجوان که در واقع دراین دوره نوجوان به هویت دست می یابد و این میسر نمی شود مگر اینکه نوجوان به توانایی خودنگری و خود گردانی دست پیدا کند و به تفکر انتزاعی و تفکر منطقی دست پیدا میکند .
هویت نوجوان : در این دوره هویت نوجوان شکل میگیرد . این هویت در ابعادی مثل هویت جنسی ، اخلاقی ، ارزشی ، اعتقادی شکل خواهد گرفت . همانطور که در بالا ذکر شد با توجه به افزایش سن ، رشد مغز کاملتر میگردد و تفکر نوجوان به سمت تفکر انتزاعی سوق پیدا خواهد کرد تا اینکه نوجوان در پایان این به دنبال پاسخ سوالات فلسفی از قبیل من کیستم و چرایی مطالب می رود . نوجوان در این سن فقط به پاسخ والدین و بزرگترها اکتفا نمی کند و به دنبال این است که از طریق تحقیق و مطالعه و بحث و گفتگو برای خود چهارچوب های اخلاقی و ارزشی برای خود بسازد که اگر نتواند پاسخ درستی برای سوالاتش داشته باشد دچار سردرگمی در هویت میشود ، که دراین صورت در دروه های بعدی زندگی به مشکل برخواهد خورد.
عزت نفس : مورد دیگری که دراین دوره خیلی چالش برانگیز خواهد بود این است که نوجوان دراین دوره به ادراک درستی از لحاظ جسمی و ارزشی دست یابد که در نهایت منجر میشود که در زمینه های تحصیلی و توانایی های ورزشی و استعداده های ویژه و منحصر خود به ادراک برسد که به تناسب آن بتواند بازخورد مثبتی از خانواده و گروه همسال در یافت کند ، که منجر به افزایش عزت نفس و اعتماد به نفس نوجوان منجر شود و اگر این موارد با مشکل سپری شود ، در نیتجه نوجوان در عزت نفس با مشکل مواجه خواهد شد.
پاره ای از مشکلات نوجوان عبارتند از :
مشکلات هویتی : سن نوجوان ، سنی است که فرد با مشکلات جدیدی مواجه میشود . نوجوان در موضوعاتی مثل دوستی ها ، انتخاب هدف ، انتخاب رشته تحصیلی ، انتخاب شغل ، ارزشهای اخلاقی و … دچار بلاتکلیفی می شود و با انها دست و پنجه نرم میکند . این بحران ممکن است سازنده یا مخرب باشد که آن بستگی به شیوه ی عملکرد نوجوان و اطرافیان او که شامل والدین و … دارد . این دوره باید به شیوه ی سالم و درستی به پایان برسد در غیراینصورت عواقب و آسیب های جبران ناپذیری برای فرد بجا میگذارد.